Aυτοάνοσα και Διατροφή

Δυστυχώς, τα τελευταία χρόνια, υπάρχει μια έξαρση των αυτοάνοσων νοσημάτων. Σε αυτά ουσιαστικά, το ανοσοποιητικό σύστημα αντιμετωπίζει τα υγιή κύτταρα ως ξένα σώματα και τα θεωρεί επικίνδυνα. Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να επιτίθεται σε αυτά και να εξελίσονται τα αυτοάνοσα. Υπάρχουν 80 τύποι αυτοάνοσων νοσημάτων.
Αυτοάνοση θυρεοειδίτιδα Hashimoto, ερυθηματώδης λύκος, νόσος Crohn, είναι μόνο μερικά απο αυτά. Τα αίτια ακόμη απροσδιόριστα. Αναφέρεται οτι μόνο το 1/3 των περιπτώσεων είναι γενετικοί παράγοντες και “κακά” γονίδια. Τα υπόλοιπα 2/3 είναι περιβαλλοντικοί παράγοντες (τοξίνες, βαρέα μέταλλα), διατροφή και άγχος.

Άλλωστε ο βασικός λόγος που με οδήγησε να γράψω το άρθρο αυτό, είναι οτι τα περιστατικά στο ιατρείο με αυτοάνοσα, ολοένα αυξάνονται. Θα πρέπει να γνωρίζουμε οτι με την σωστή διατροφή, αλλά κυρίως με διαχείριση άγχους, τα αυτοάνοσα μπορούν να είναι σε ύφεση και να μην εκδηλώνονται για μεγάλο χρονικό διάστημα. Όσο λιγότερο άγχος έχουμε, τόσο το ανοσοποιητικό βρίσκεται σε ισορροπία. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε, ότι τον τελευταίο χρόνο με την οικονομική κρίση υπάρχει έξαρση τους.

Στο σημερινό άρθρο θα αναφερθώ στην διατροφή που θα μπορούσε να βοηθήσει. Όπως έλεγε ο πατέρας της Ιατρικής, Ιπποκράτης,“Το φάρμακο σου, η τροφή σου”. Οι τροφές που λαμβάνουμε διαμορφώνουν τη βιοχημεία του σώματός μας και ενδυναμώνουν το ανοσοποιητικό μας.

Τι θα πρέπει να προσέχουμε στην διατροφή μας


1. Γλουτένη

Είναι μια πρωτεΐνη που βρίσκεται στο αλεύρι, το κριθάρι, τη βρώμη και σε πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα. Απαγορεύεται εντελώς σε όσους έχουν διαγνωσθεί με κοιλιοκάκη και γίνεται η διάγνωση με ειδικά αντισώματα στο μικροβιολογικό ιατρείο. Τελευταία όμως όλο και περισσότερες έρευνες τη συνδέουν με αυξημένο κίνδυνο για αυτοάνοσα. Η βομηχανία των τροφίμων έχει εξελιχθεί και υπάρχει πληθος προϊόντων χωρίς γλουτένη.


2. Κινόα

Αν και αγαπημένο δημητριακό με υψηλά ποσοστά σε πρωτεΐνη, οι σαπωνίνες που περιέχει λέγεται οτι μπορεί να βλάπτουν το τοίχωμα του εντέρου και να ενεργοποιούν μια αυτοάνοση αντίδραση. Οι σαπωνίνες μπορεί να είναι υπεύθυνες για αυξημένη εντερική διαπερατότητα, με αποτέλεσμα την αυξημένη διέλευση τροφικών αντιγόνων στην συστημική κυκλοφορία. Εκτός απο την κινόα βρίσκονται στα όσπρια, στις πατάτες, στην σόγια, στον αμάρανθο, στα φύτρα αλφάλφα, στις τομάτες. Μπορείτε να μειώσετε την δράση αυτών των πρωτεϊνών μουλιάζοντας την κινόα το βράδυ και ξεπλενοντάς την πριν την μαγειρέψετε.



3. Ζάχαρη

Όλες οι μορφές της ζάχαρης : Άσπρη, μαύρη, και όλα τα γλυκά, είναι πολύ βλαβερά και απαγορεύονται σε αυτοάνοσα. Δε θα πρέπει να ξεχνάμε οτι η ζάχαρη κρύβεται σε πάρα πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα. Καλό θα είναι να μάθετε να διαβάζετε τις ετικέτες προσεκτικά.


4. Γαλακτοκομικά

Ειδικά η καζεΐνη, η βασική πρωτεΐνη του γάλακτος έχει ενοχοποιηθεί για φλεγμονώδεις αντιδράσεις. Αν αγαπάτε τα γαλακτοκομικά θα πρότεινα το ελληνικό γιαούρτι και το κεφίρ, τα οποία είναι προϊόντα ζύμωσης και είναι πλούσια σε προβιοτικά.

Είναι πολύ σημαντικό σε άτομα με αυτοάνοσα νοσήματα, να απέχουν απο τις παραπάνω τροφές και να αποκαταστήσουμε την υγιή χλωρίδα του εντέρου τους. Αυτό μπορεί να γίνει με σωστή διατροφή και υψηλής ποιότητας προβιοτικά που ο ιατρός σας θα χορηγήσει. Το έντερο είναι το μεγαλύτερο όργανό του ανοσοποιητικού μας και αποκαλείται “ο δεύτερος εγκέφαλος”.

Σημαντικές είναι και οι βιταμίνες όπως:

1. Βιταμίνη D

Η βιταμίνη – ορμόνη του ήλιου, βασική τόσο για τον μεταβολισμό όσο και για ένα ισχυρό ανοσοποιητικό. Τη βρίσκουμε ελάχιστα σε κάποιες τροφές, αλλά κυρίως συντίθεται με την έκθεσή στον ήλιο για 15 περίπου λεπτά χωρίς αντηλιακό. Καλό θα ήταν να μετράται στο αίμα και ο ιατρός σας να σας προτείνει την απαιτούμενη δοσολογία.

2.Βιταμίνη Α

Εξίσου σημαντική για το ανοσοποιητικό και έχει συνδεθεί με αυτοάνοσα όπως ρευματοειδής αρθρίτιδα και διαβήτη τύπου 1. Η πραγματική βιταμίνη Α ονομάζεται ρετινόλη και βρίσκεται στα ζωικά προϊόντα όπως συκώτι και μοσχάρι.

Για να καταλάβετε την αξία των παραπάνω βιταμινών θα αναφερθω σε κάποιους ιατρικούς όρους. Τα Th17 κύτταρα είναι βοηθητικά Τ κύτταρα που παράγουν ένα αριθμό φλεγμονωδών ουσιών, όπως η ιντερλευκίνη. Σε αυτοάνοσα όπως το ευερέθιστο έντερο, η σκήρυνση κατά πλάκας, ψωρίαση και η ρευματοειδή αρθρίτιδα. Τα Τh17 απορρυθμίζονται εντελώς και αναπτύσσονται φλεγμονές.

Η βιταμίνη Α σε συνέργεια με τη βιταμίνη D φαίνεται να μειώνουν αυτήν τη φλεγμονώδη αντίδραση των Τ λεμφοκυττάρων.

Μειώστε το άγχος

Υπάρχουν έρευνες στις οποίες το 80% των ασθενών αναφέρουν συναισθηματικό στρες πριν την εκδήλωση της νόσου. Το δύσκολο βέβαια είναι όταν οι ασθενείς μαθαίνουν για την ασθένεια τους και τους δημιουργεί ένα επιπλέον άγχος. Πολλές έρευνες μιλάνε για διαχείριση άγχους. Τι συμπεριλαμβάνει αυτό όμως. Βάλτε την άσκηση στη ζωή σας, σε λογικά πλαίσια.

Αποβάλλετε τους τοξικούς ανθρώπους απο την ζωή σας, μην επιτρέπετε να σας εκνευρίζει οτιδήποτε. Ζήστε στο μέρος που εσείς επιθυμείτε, κάντε τη δουλεία που αγαπάτε πραγματικά. Ταξιδέψτε. Τίποτα δεν αξίζει όσο εσείς και το σώμα σας ακούει και είναι ευαίσθητο σε όλες τις αντιδράσεις σας.

Ακόμη και ένα 5 λεπτό συναισθηματικού στρες επιβαρύνει την εξέλιξη των αυτοάνοσων.
Μαζί με την βοήθεια του ιατρού σας βέβαια, είναι στο χέρι σας να τα διατηρήσετε σε ύφεση χωρίς να βιώσετε τις επιπλοκές τους.


Δρ. Μαρία Αθ. Ψωμά MD, PhD, DU