Οι ηγέτες του 2020 Η «Γενιά Υ.» Ποιοι είναι, τι πιστεύουν, τι θέλουν και τι απορρίπτουν οι νέοι που γεννήθηκαν μετά το 1975

Τα μεγάλα πολιτικά γεγονότα των τελευταίων δεκαετιών τούς είναι ξένα. Γεννημένοι την επαύριον της Μεταπολίτευσης, ο εμφύλιος διχασμός και η δικτατορία των Απριλιανών δεν σημαίνουν πολλά πράγματα γι` αυτούς. Στην εφηβεία εισήλθαν μετά τον annus mirabilis 1989, τη χρονιά που είδε την κατάρρευση του κομμουνισμού και το τέλος του ψυχρού πολέμου. Ο λόγος για τη «Γενιά Υ», τους νεαρούς Ελληνες οι οποίοι είδαν το φως μετά το 1975 και αριθμούν σήμερα σχεδόν 2 εκατ.

Η ειρωνεία της ιστορίας είναι ότι από αυτήν ακριβώς τη γενιά, την τελευταία του 20ού αιώνα, η οποία βρέθηκε στα απόνερα των μεγάλων γεγονότων, εξαρτάται η τύχη (και η επιβίωση) της χώρας, που προσπαθεί να μπει στον δρόμο του εκσυγχρονισμού. Οχι μόνο εξαιτίας του φάσματος της υπογεννητικότητας, που θα καταστήσει την Ελλάδα του 2020 κοινωνία γερόντων, η οποία θα προσδοκά τη σύνταξή της από την παραγωγικότητα της «Γενιάς Υ» (τα μέλη της θα είναι τότε τριαντάρηδες και σαραντάρηδες). Αλλά και εξαιτίας της μεγάλης επανάστασης της πληροφορίας, στο επίκεντρο της οποίας βρέθηκαν έγκαιρα οι πιτσιρικάδες τη δεκαετία του `80.

Η «Γενιά Υ» περνά τις νύχτες της στο Internet και βλέπει τους υπολογιστές ως βασικά εργαλεία, σαν το μολύβι και το χαρτί. Είναι η πρώτη γενιά που γνωρίζει πολύ περισσότερα σε έναν τομέα (αυτόν της πληροφορικής) από τους δασκάλους της στη Μέση Εκπαίδευση. Κάποιοι δάσκαλοι λένε πως το μάτι των σημερινών μαθητών «δεν γυαλίζει» ­ τους λείπει η επαναστατικότητα. Αλλοι δάσκαλοι όμως λένε πως οι καλύτεροι της «Γενιάς Υ» είναι τα καλύτερα μυαλά που έχουν περάσει από τα ελληνικά θρανία. Είναι αυτοί που θα μας κυβερνήσουν. Τα παιδιά του 21ου αιώνα

Η ελληνική «Γενιά Υ» βρίσκεται προ των πυλών, έχει όμως ήδη στην τσέπη της τα κλειδιά της νέας χιλιετίας. Πόσοι είναι, πώς ψηφίζουν, τι ονειρεύονται και ποια βάρη θα σηκώσουν στους ώμους τους οι σημερινοί ελληνόπαιδες; Οι προσευχές των συνταξιούχων του μέλλοντος είναι, πάντως, μαζί τους.ΕΙΝΑΙ τα παιδιά του 21ου αιώνα. Οι νύχτες τους είναι «καλύτερες από τις ημέρες σας», μόνο που τις περνούν κάνοντας μανιωδώς ζάπινγκ στον «γενναίο νέο κόσμο» της τηλεόρασης. Η γειτονιά τους είναι το Internet, όπου «κυματοδρομούν» με τους προσωπικούς τους υπολογιστές ­ τα δικά τους «παράθυρα στον κόσμο».

Αν και «κομπιουτεράκηδες», είναι διαβασμένοι και όλοι συμφωνούν πως δεν είναι γεννημένοι επαναστάτες: οι απόψεις τους είναι μάλλον συμβατικές, το χάσμα με τους γονείς τους μικρότερο, η πολιτική τους τοποθέτηση, αν και ακαταστάλαχτη ακόμη, κινείται κάπου στο κέντρο. Οι δάσκαλοί τους λένε ότι «το μάτι τους δεν γυαλίζει», εκείνοι πάλι αγνοούν παντελώς τη διάκριση μεταξύ καθαρεύουσας και δημοτικής και θα ήθελαν γενικώς καλύτερη εκπαίδευση. Φοβούνται το AIDS και τον πόλεμο. Αν είστε πάνω από 35 χρόνων, μη σταματήσετε να διαβάζετε: η πληρωμή της σύνταξής σας περί το 2030 μ.Χ. θα εξαρτηθεί από την παραγωγικότητα αλλά, όπως φαίνεται, και από την άποψή τους για τον θεσμό της συνταξιοδότησης εν γένει. Καλώς ήλθατε στον κόσμο της ελληνικής «Γενιάς Υ»!

Οι ελληνόπαιδες που είναι γεννημένοι από το 1975, μετά τη μεταπολίτευση δηλαδή, ως το 1989 αριθμούν κοντά 2 εκατ. άτομα. Από 9 ως 22 ετών, αποτελούν την ελληνική «Γενιά Υ», σύμφωνα με την αμερικανική ορολογία που τείνει να επικρατήσει και διεθνώς.

Οι νεοσσοί της «Γενιάς Υ» βρίσκονται στις τελευταίες τάξεις του δημοτικού, ενώ οι πρεσβύτεροι τελειώνουν το πανεπιστήμιο ­ μάλιστα οι επιμελέστεροι εξ αυτών θα αποφοιτήσουν φέτος το καλοκαίρι. Η είσοδός τους στην κοινωνία της εργασίας θα καθυστερήσει για μερικά χρόνια, για λόγους όμως που θα φανούν παρακάτω, η τελευταία ελληνική γενιά του 20ού αιώνα έχει μεγάλα βάρη να σηκώσει στους ώμους της και από την απόδοσή της θα εξαρτηθούν πολλά.

Γιατί όμως «Γενιά Υ»; Διότι ο όρος είναι, όπως είπαμε, δάνειο από τις Ηνωμένες Πολιτείες και στο αγγλικό αλφάβητο το «Υ» έρχεται μετά το «Χ». Της γενιάς «Υ» προηγήθηκε η περιώνυμη «Γενιά Χ», όσοι δηλαδή γεννήθηκαν από το 1962 ως το 1975. Αυτοί έλαβαν το όνομά τους από τη δυσκολία προσδιορισμού τους: παιδιά των δεκαετιών του `70 και του `80, απολιτικοί, ανερμάτιστοι και ηδονιστές, ξένοι προς τα πανό και το αγωνιστικό πνεύμα των διαδηλώσεων που είχαν χαρακτηρίσει τις προηγούμενες γενιές, ήταν για τους αναλυτές ένα αίνιγμα, ένα είδος «άγνωστου Χ» ­ εξ ου και «Γενιά Χ». Εύλογα ακολούθησε η «Γενιά Υ».

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, οι νέοι που απαρτίζουν τη «Γενιά Υ» είναι 1.941.060. Από το 1975 όμως ως το 1989 η γεννητικότητα των Ελλήνων γνώρισε, όπως έχει επισημανθεί, κάμψη. Αν το 1975 γεννήθηκαν 141.111 παιδιά, το 1989 είδαν το φως μόλις 101.087 ­ δηλαδή 40.000 περίπου λιγότερα. Μιλάμε ουσιαστικά για περιβάλλον υπογεννητικότητας, αξίζει δε να σημειωθεί ότι η κατιούσα που έλαβε τα χρόνια αυτά η αύξηση του πληθυσμού συνεχίστηκε: το 1993 η φυσική αύξηση του πληθυσμού, ο λόγος δηλαδή γεννήσεων προς θανάτους, ήταν μόλις 0,4 για κάθε χίλια άτομα· γεννήθηκαν μόλις 4.380 άτομα περισσότερα από όσα πέθαναν.


Η παραπάνω αριθμητική δεν είναι χωρίς σημασία. Σύμφωνα με τα πορίσματα της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, ο πληθυσμός της χώρας θα αριθμεί το 2020 10.828.978 άτομα. Εξ αυτών, ποσοστό 63,4% θα είναι πάνω από 65 χρόνων και ποσοστό 15,7% θα είναι ως 15 ετών. Η Ελλάδα τού 2020 θα είναι μια κοινωνία ηλικιωμένων και το βάρος θα πέσει σε μεγάλο βαθμό στη «Γενιά Υ», τα μέλη της οποίας θα είναι τότε από 35 ως 50 ετών ­ στο απόγειο, δηλαδή, της δημιουργικής ακμής τους.

Η υπογεννητικότητα συνιστά, όπως είναι γνωστό, «μια δημογραφική ωρολογιακή βόμβα»: η εξάρτηση των συντάξεων των ηλικιωμένων (που είναι πολύ περισσότεροι) από την απόδοση των εργαζομένων (που είναι λιγότεροι) φθάνει σε σημείο οριακό. Κοντολογίς, η «Γενιά Υ» θα κληθεί να παράξει πλούτο, εν μέρει και για να πληρωθούν οι συντάξεις των πρεσβυτέρων της.

Θα το πράξει αυτό; Θα δεχθεί να πληρώσει τους απαραίτητους φόρους;

Θα αποδεχθεί τις κρατήσεις στις αποδοχές της προκειμένου να εξασφαλισθεί η ευημερία της «κοινωνίας της τρίτης ηλικίας» ή θα προχωρήσει σε δραστικές τομές ­ κοινώς θα «πετάξει τη μαμά από το τρένο»; Καμία γενιά ως τώρα δεν είχε τόση δύναμη απέναντι στους γηραιότερους όπως αυτή που θα αποκτήσει, θέλοντας και μη, η «Γενιά Υ» τον 21ο αιώνα.

Το πρόβλημα, πάντως, δεν είναι μόνο ελληνικό, αλλά αφορά τη γηραιά Ευρώπη που μαστίζεται από υπογεννητικότητα. Μάλιστα, η συζήτηση για την ιδιωτικοποίηση των συντάξεων ως αντίδοτο στη μελλοντική μείωση των πόρων είναι αυτή την εποχή ένα από τα πιο καυτά ζητήματα της βρετανικής προεκλογικής περιόδου.

Κραδασμούς όμως γνώρισε η τελευταία 20ετία όχι μόνο στον εσωτερικό ελληνικό αλλά και στον διεθνή χώρο: η «Γενιά Υ» είδε την κατάρρευση του υπαρκτού σοσιαλισμού το 1989 με τις ελπίδες που δημιούργησε, αλλά και την αναβίωση των εθνικισμών. Ο φόβος του πυρηνικού ολέθρου, μέσω του ανταγωνισμού των υπερδυνάμεων, υποχώρησε για να δώσει τη θέση του σε συνεχιζόμενη γεωπολιτική αστάθεια.

Στην ελληνική περίπτωση, οι τριγμοί έγιναν αισθητοί με την κατάρρευση της Γιουγκοσλαβίας και τον εμφύλιο που ακολούθησε και κυρίως με τις διεκδικήσεις επάνω στο όνομα της Μακεδονίας που πρόβαλλαν τα Σκόπια, αλλά και με την αναταραχή στην Αλβανία. Η «Γενιά Υ», όπως προκύπτει και από την έρευνα του ΕΚΚΕ, «τρομάζει από τον πόλεμο». Δεν είναι όμως μόνον ο πόλεμος. Στους εφιάλτες της «Γενιάς Υ», σύμφωνα πάντα με την ίδια έρευνα, συγκαταλέγονται το AIDS και η οικολογική καταστροφή. Η εμφάνιση του AIDS σημάδεψε τη δεκαετία του `80, τις σχέσεις των δύο φύλων, ακόμη και τον αθλητισμό που παρακολουθεί με πάθος η «Γενιά Υ»: το 1991 έγινε δημοσίως γνωστό ότι φορέας του ιού ήταν και ο μπασκετμπολίστας Ερβιν «Μάτζικ» Τζόνσον, ίνδαλμα των απανταχού πιτσιρικάδων.

* Στις γειτονιές του κυβερνοχώρου

Η εικοσαετία 1975-1995 δεν είδε μόνο καθοριστικά πολιτικά γεγονότα. Μείζον γεγονός για τους εφήβους της «Γενιάς Υ» είναι η εμφάνιση του προσωπικού υπολογιστή: η έλευση της «εποχής της πληροφορίας» έγινε αντιληπτή για τα καλά με το παγκόσμιο δίκτυο Internet που γνώρισε ραγδαία εξέλιξη τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του `90 και κρατάει τους νεότερους ξύπνιους τα βράδια μπρος στις οθόνες των υπολογιστών τους. Ισως τίποτε δεν χαρακτηρίζει περισσότερο τη «Γενιά Υ» όσο οι σύγχρονες τεχνολογίες της πληροφορικής· εδώ οι έλληνες έφηβοι συναντούν τους ξένους συνομηλίκους τους, προς δόξαν της παγκοσμιοποίησης.

«Η "Γενιά Υ"», επισήμαινε πρόσφατα σε σχετικό άρθρο της η «Wall Street Journal», «γεννήθηκε σε έναν κόσμο τόσο διαφορετικό από αυτόν που πρωτογνώρισαν οι γονείς τους που θα μπορούσαν να έχουν μεγαλώσει σε διαφορετικούς πλανήτες». Πρόκειται για μια γενιά που «αντιλαμβάνεται τους υπολογιστές ως βασικά εργαλεία, όπως έβλεπαν οι παλαιότεροι το μολύβι και το χαρτί, και όχι ως κάτι που πρέπει να το φοβάται». Σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, η «Γενιά Υ» δεν πρόκειται να γνωρίσει «έναν κόσμο χωρίς υπολογιστές» ­ είναι, άλλωστε, «η πρώτη που θεωρεί το Internet δεδομένο» και της οποίας ο προσανατολισμός σε χώρο και χρόνο είναι εντελώς διαφορετικός από αυτόν των προκατόχων της. Κοντολογίς, η γειτονιά των παιδιών του 21ου αιώνα δεν είναι έξω από την πόρτα του σπιτιού τους, «αλλά στα δίκτυα του κυβερνοχώρου».

* Ταξιδεμένοι στον κυβερνοχώρο

Η «Γενιά Υ» δεν «κυματοδρομεί» απλώς στον κυβερνοχώρο (ενδεικτικά μπορεί να αναφερθεί ότι 15% των συνδρομητών της Hellas On Line είναι μεταξύ 15 και 25 ετών, χωρίς να αποκλείεται και η πρόσβαση από νεοτέρους, που δεν είναι συνδρομητές αυτοί, αλλά τα μεγαλύτερα αδέλφια ή οι πατεράδες τους), αλλά διαβάζει και γι` αυτόν. Σύμφωνα με μια έρευνα αναγνωσιμότητας της εταιρείας Nielsen με αναφορά τον χειμώνα του `96, το 45% των αναγνωστών του περιοδικού «RAM» είναι μεταξύ 15 και 24 ετών (οι άνω των 35 είναι μόλις 19%). Η «Γενιά Υ» όμως διαβάζει γενικώς. Απόδειξη, η έκρηξη του παιδικού βιβλίου τόσο παγκοσμίως όσο και στην Ελλάδα.

Σύμφωνα με στοιχεία του περιοδικού «Ιχνευτής», οι τίτλοι των παιδικών βιβλίων γνώσεων αυξήθηκαν κατά 322% την εξαετία 1987-1993. Την πενταετία 1990-1995 το σύνολο των παιδικών - εφηβικών βιβλίων αυξήθηκε κατά 31%, ενώ έχει και τον μεγαλύτερο αριθμό νέων τίτλων από όλες τις άλλες κατηγορίες. Μάλιστα, ο «Ιχνευτής» επισημαίνει ότι «η κατά 14,6% αύξηση της βιβλιοπαραγωγής οφείλεται κυρίως στην αύξηση των τίτλων των παιδικών βιβλίων». Με άλλα λόγια, οι «κομπιουτεράκηδες» της «Γενιάς Υ» είναι διαβασμένοι, επιβεβαιώνοντας τις διαπιστώσεις των αμερικανών επικοινωνιολόγων που θέλουν τους χρήστες της πληροφορικής να είναι διψασμένοι γενικότερα για πληροφορία ­ δηλαδή, να διαβάζουν περισσότερο εφημερίδες, περιοδικά ή βιβλία. Εδώ η «Γενιά Υ» διαφέρει από τους προκατόχους της, τη «Γενιά Χ», που βούλιαξε στον καναπέ μπρος στο βίντεο και ξέχασε, λένε, να σηκωθεί.

* Τέλος στο χάσμα των γενεών;

Η αλήθεια είναι ότι ίσως καμία άλλη γενιά δεν γνώρισε τέτοιο χάσμα ανάμεσα στη ζωή της εντός και εκτός σχολείου. Η εξωσχολική ζωή των μαθητών σήμερα είναι ιδιαίτερα ανεπτυγμένη. Πάνω από το 90% των ερωτωμένων στην έρευνα του ΕΚΚΕ «δηλώνουν ότι ακούνε μουσική κι ότι κάνουν βόλτες και συναντούν τους φίλους τους»· «το 80%-86% δήλωσε ότι πηγαίνει σε μπαράκια ντίσκο και σε καφετέριες κι ότι παρακολουθεί τηλεόραση»· «το 50%-60% παρακολουθεί αθλητικές εκδηλώσεις».

Μπρος στον πλούτο της καθημερινής ζωής και στην πληροφόρηση που απολαμβάνουν η διδακτέα ύλη στη μέση εκπαίδευση θα πρέπει να φαντάζει φτωχή και παρωχημένη στα μάτια των σημερινών δεκαεξάρηδων. Γνήσια τέκνα της «εποχής της πληροφορίας», είναι η πρώτη γενιά που γνωρίζει σαφώς περισσότερα από τους δασκάλους σε έναν τομέα, αυτόν της πληροφορικής.

Αντιθέτως, τη «Γενιά Χ» δεν χωρίζει μεγάλο χάσμα από τους γονείς της: σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, το χάσμα των γενεών μικραίνει. Παρ` όλα αυτά, αξίζει να σημειωθεί ότι η «Γενιά Υ» είδε την προϊούσα διάλυση της πυρηνικής οικογένειας στην Ελλάδα. Σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, το 1975 τα διαζύγια ήταν 3.726· το 1986, βοηθούσης και της μεταρρύθμισης του κληρονομικού δικαίου που είχε στο μεταξύ σημειωθεί, έφθασαν τα 8.939.
Αξίζει επίσης να σημειωθεί ότι το 1989 το ένα στα πέντα νεογνά ήταν εκτός γάμου, ενώ πριν από 20 χρόνια, το 1968, ήταν ένα στα δέκα. Η τάση αυτή συνεχίζεται: το 1993 το 28% των νεογνών, σχεδόν ένα στα τρία, ήταν εξώγαμα. Οι zappers του μεσονυκτίου

Η ΕΛΛΗΝΙΚΗ «Γενιά Υ» είδε επίσης το ξεκίνημα της ιδιωτικής τηλεόρασης στη χώρα μας το 1989: τα «πρωτοπόρα» μέλη της ήταν 15 ετών· οι ουραγοί μόλις ενός έτους. Η στάση των εφήβων απέναντι στην τηλεόραση φαίνεται αμφίθυμη. Οι συμμετέχοντες στην προαναφερθείσα έρευνα του ΕΚΚΕ τη χαρακτηρίζουν «παράθυρο στον κόσμο», αλλά και «αναγκαίο κακό». Πόση τηλεόραση βλέπει η «Γενιά Υ»;
Λιγότερη από το σύνολο του πληθυσμού, αν και τις ίδιες περίπου ώρες της ημέρας ­ προσέρχεται δηλαδή ενώπιον της μικρής οθόνης κυρίως τις βραδινές ώρες. Σε ό,τι αφορά την παιδική ηλικία, αξίζει μνείας η διαπίστωση του «Yearbook `95-`96» της AGB ότι «με την ηλικία αυξάνεται ο χρόνος παρακολούθησης φθάνοντας σε υψηλά επίπεδα για τα παιδιά 10-12 ετών, που το Σαββατοκύριακο παρακολουθούν πάνω από 4 ώρες τηλεόραση σε ποσοστό 40%».

Τι βλέπει η «Γενιά Υ» στην τηλεόραση; Ενα τηλεβαρόμετρο της AGB για την εβδομάδα 17-23 Φεβρουαρίου με αναφορά τους 15-24 επιβεβαιώνει κάποιες υποψίες. Η «Γενιά Υ» βλέπει «Χτυποκάρδια στο Μπέβερλι Χιλς» και «Λόγω τιμής» σε ποσοστό 20% περίπου (οι δύο σειρές προσείλκυαν και τον ένα στους δύο εφήβους που βρίσκονται μπρος σε ανοιχτή τηλεόραση). Η «Γενιά Υ» κάνει επίσης μετά μανίας zapping.

«Η συχνότητα zapping», σύμφωνα με τα πορίσματα πάλι της AGB, «συνδέεται άμεσα με την ηλικία. Οι νεότεροι είναι εκείνοι που με τη μεγαλύτερη "ευκολία" κάνουν zapping· είναι, με άλλα λόγια, οι πιο "δύσκολοι" και πλέον ευμετάβλητοι τηλεθεατές, αφού αλλάζουν κανάλι με την παραμικρή αφορμή». Αδιαφορούν για την πολιτική και ψηφίζουν ΠαΣοΚ και Νέα Δημοκρατία «Τα κόμματα είναι άθλια»

ΜΕΤΑ το βάρος των αριθμών, είναι οι κραδασμοί της Ιστορίας που μας επιτρέπουν να επισημάνουμε ορισμένα κρίσιμα γεγονότα που προσδιορίζουν τη «Γενιά Υ»: μεταπολίτευση του 1974 και εδραίωση της συνταγματικής νομιμότητας· υπογραφή της πράξης εισόδου της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ενωση το 1979· άνοδος του ΠαΣοΚ στην εξουσία το 1981 και παραμονή του στην κυβέρνηση επί οκτώ χρόνια.

Η ελληνική «Γενιά Υ» έζησε σε σαφώς ομαλότερους καιρούς από τους προκατόχους της, η σχέση της όμως με την πολιτική δεν φαίνεται διόλου θερμή. Μια πρόσφατη έρευνα του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικών Ερευνών με τίτλο «Η ταυτότητα, τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και οι ανάγκες της νεολαίας στον Νομό Θεσσαλονίκης» είναι ενδεικτική.

Με βάση τα πορίσματα της έρευνας η κοινωνιολόγος και ερευνήτρια του ΕΚΚΕ κυρία Αφροδίτη Τεπέρογλου σημειώνει ότι «η άποψη των μαθητών - μαθητριών του λυκείου για τους πολιτικούς φαίνεται να επιμένει περισσότερο στην αδιαφορία. Οι αρνητικές απόψεις για τους πολιτικούς είναι σαφέστατα πιο πολλές από τις θετικές ή ακόμη και από την ουδέτερη άποψη».

Οι γνώμες της νεολαίας για τα πολιτικά κόμματα σήμερα δεν βελτιώνουν την εικόνα: «Τα κόμματα είναι άθλια και προκαλούν ντροπή»· «όλοι είναι συμφεροντολόγοι»· «κανένα από τα κόμματα δεν θέλει το καλό της χώρας». Οσο για τα κινήματα της νεολαίας, η φράση που αρμόζει είναι μάλλον ο «αποχαιρετισμός στα όπλα»: περισσότεροι από τους μισούς ερωτωμένους δεν πιστεύουν ότι υπάρχει μαθητικό κίνημα. Είναι άραγε αυτοί που θα κρατήσουν ψηλά τα ποσοστά αποχής στις μελλοντικές φοιτητικές εκλογές;

Αν αυτά πιστεύουν οι μαθητές λυκείου για την πολιτική, το εύλογο ερώτημα είναι τι ψηφίζει η «Γενιά Υ»; Η «Γενιά Υ» δήλωσε για πρώτη φορά τη βούλησή της στις βουλευτικές εκλογές του 1993, όταν έγιναν 18 ετών όσοι γεννήθηκαν το 1975.

Ακολούθησαν οι ευρωβουλευτικές και οι δημοτικές εκλογές του 1994 και οι πρόσφατες βουλευτικές εκλογές της 22ας Σεπτεμβρίου 1996. Το σταθμισμένο με τα τελικά αποτελέσματα των εκλογών του `96 exit poll των Mega Channel - Opinion - BVA καθιστά διάφανη την κάλπη και δίνει ενδείξεις για την ψήφο των νέων της «Γενιάς Υ».

Με αναφορά τους 18-24 (δείγμα 1.434 άτομα, ψήφος για 1.348) έλαβαν: ΠαΣοΚ 40,4%, Νέα Δημοκρατία 39,8%, Συνασπισμός 5,2%, ΚΚΕ 3,7%, Πολιτική Ανοιξη 3,4%, ΔΗΚΚΙ 3,4%, διάφοροι 4,1%. Το 1993 (δείγμα 882 άτομα) η «Γενιά Υ» ψήφισε: ΠαΣοΚ 42,5%, Νέα Δημοκρατία 42,3%, Συνασπισμός 3,1%, ΚΚΕ 3,1%, Πολιτική Ανοιξη 5,3%, διάφοροι 3,7% (αναφέρονται τα κόμματα με την ίδια σειρά ώστε να είναι συγκρίσιμα).

Ο ειδικός αναλυτής κ. Ηλίας Νικολακόπουλος επισημαίνει την ισοδυναμία των δύο μεγάλων κομμάτων που σε αμφότερες τις περιπτώσεις αθροίζουν πάνω από το 80% και το γεγονός ότι οι νεαροί ψηφοφόροι δεν δείχνουν κάποια ιδιαίτερη συμπεριφορά απέναντι στα μικρότερα κόμματα. «Οι διαφορές», λέει για τα αποτελέσματα των εκλογών, «είναι στο 1, -1. Μάλιστα, στο 2, -2 όλοι είναι εντός των αποτελεσμάτων».

Κοντολογίς, η ψήφος της «Γενιάς Υ» υπήρξε «συμβατική», κατά το ότι δεν διαφοροποιήθηκε ουσιαστικά από την εκλογική συμπεριφορά του συνόλου. Σε ό,τι αφορά την κομματική ταύτιση, το 49,8% των νέων, ο ένας στους δύο δηλαδή, δήλωσαν ότι αισθάνονται κοντά ή πολύ κοντά στο κόμμα που ψήφισαν την ίδια ημέρα (!), ενώ ανάλογη πεποίθηση έδειξε το 63,6% του συνόλου των ψηφοφόρων. Τέλος, ένας στους τρεις νέους, το 30,3%, δήλωσε ότι αποφάσισε τις τελευταίες ημέρες πριν την εκλογή ή και αυθημερόν τι θα ψηφίσει ­ σε σύγκριση με το 15,4% του συνόλου.

Κοντολογίς, η «Γενιά Υ» είχε στις τάξεις της κυμαινόμενους ψηφοφόρους, με μειωμένο ενδιαφέρον για την πολιτική και κάπως ασαφείς απόψεις ­ που όμως ψήφισαν τελικά όπως οι γονείς τους. Η αναποφασιστικότητά τους απορροφήθηκε από τη συμβατική ψήφο. Αντιθέτως, διαφοροποιημένη συμπεριφορά σε σχέση με το σύνολο είχαν δείξει οι νέοι ηλικίας 18-24 ετών στις ευρωεκλογές του `94: Νέα Δημοκρατία 34,9%, ΠαΣοΚ 31,7%, Πολιτική Ανοιξη 12,2%, ΚΚΕ 6%, Συνασπισμός 5,1%, διάφοροι 10,1%. Εχοντες και μη έχοντες

ΣΤΗΝ Ελλάδα μείζον γεγονός των τελευταίων 20 χρόνων είναι και η εκπαιδευτική μεταρρύθμιση του 1976 με την καθιέρωση της δημοτικής: η «Γενιά Υ» είναι η πρώτη γενιά Ελλήνων που δεν διδάχθηκαν καθαρεύουσα και δεν έζησαν γλωσσικό διχασμό. Χαλαρότερη είναι κατά τεκμήριο και η σχέση τους με τα αρχαία ελληνικά, που τα διδάχθηκαν και σε μετάφραση. Παρ` όλα αυτά, οι συνεχείς εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις, ιδίως σε ό,τι αφορά την εισαγωγή στα ΑΕΙ, δεν έδωσαν ούτε σε αυτή τη γενιά αίσθημα ασφάλειας και σταθερότητας.

Τα παιδιά της «εποχής της πληροφορίας» έχουν άποψη για την εκπαίδευση, κάτι που είναι, άλλωστε, εύλογο. Η «Wall Street Journal» επισημαίνει ότι για τη «Γενιά Υ» το χάσμα μεταξύ «εχόντων» και «μη εχόντων» θα αναφέρεται στη μόρφωση και στη χρήση των νέων τεχνολογιών της πληροφορικής.
Για τους προκατόχους τους, άλλωστε, η λέξη «προ-νήπιο» υπήρξε νεολογισμός. Η ελληνική «Γενιά Υ», όπως προκύπτει από την έρευνα του ΕΚΚΕ, δεν είναι ικανοποιημένη από τη μόρφωση που της επιφυλάσσεται: «Το 62% των ερωτωμένων πιστεύει ότι οι προσφερόμενες παροχές της εκπαίδευσης είναι μέτριες, το 27% πιστεύει ότι είναι άθλιες». Πετροβολώντας τις κάμερες

Η ΑΠΟΣΥΝΘΕΣΗ της πυρηνικής οικογένειας δημιουργεί το ερώτημα αν η «Γενιά Υ» εγκληματεί; Ενδιαφέροντα είναι τα πορίσματα μιας μελέτης των Καλλιόπης Σπινέλλη, Ελένης Αποσπόρη, Μαρίας Κρανιδιώτη, Γιώτας Σημηριάνη και Νίνας Αγγελοπούλου, δημοσιευμένης στα αγγλικά στο Studies on Crime and Justice: Delinquent Behavior among Young People in the Western World», με αναφορά νέους 14-21 ετών στην περιοχή της Αθήνας.

Αν και σύμφωνα με τα στοιχεία της Ελληνικής Αστυνομίας που παρατίθενται ο αριθμός των δραστών αναφερομένων εγκλημάτων ηλικίας 7-12 και 13-17 ετών έχει αυξηθεί κατά 91,5% και 78% αντιστοίχως, η αντίληψη της «Γενιάς Υ» για την εγκληματικότητα αναφέρεται κυρίως σε παραβάσεις που κάνουν όταν οδηγούν ή σε μικροκλοπές σε καταστήματα.

Αναφέρονται επίσης και οι βανδαλισμοί. Η «Γενιά Υ» μπορεί να θεωρείται γενικά νηφάλια, υπενθυμίζεται όμως η «έκρηξή» της στην επέτειο του Πολυτεχνείου το 1975, όταν η Γενική Ασφάλεια Αθηνών στη λεωφόρο Αλεξάνδρας γέμισε 16ρηδες, που έλεγαν μετά πως τυχαία ενεπλάκησαν, κοινώς «είδαν φως κι ανέβηκαν», και ανήσυχους γονείς. Γνήσια τέκνα της «εποχής της πληροφορίας», οι εξεγερμένοι της «Γενιάς Υ» δεν παρέλειψαν να πετροβολήσουν καμέραμεν και δημοσιογράφους.

Θα αφήσει η ελληνική «Γενιά Υ» το χνάρι της στην Ιστορία; Σίγουρα ο χρόνος θα δείξει. Η έλευσή της συμπίπτει με ένα αρνητικό και ένα θετικό γεγονός: την υπογεννητικότητα από το ένα μέρος και την έκρηξη της κοινωνίας της πληροφορίας από το άλλο. Καμία ίσως άλλη γενιά του 20ού αιώνα δεν γεννήθηκε με τόσο σκοτεινό ορίζοντα μπροστά της (τον κίνδυνο της συρρίκνωσης - εξάλειψης) αλλά και τέτοια μορφωτική υπεροχή έναντι των άλλων.

Οι δάσκαλοι της «Γενιάς Υ» φαίνονται σε ιδιωτικές συνομιλίες διχασμένοι. «Δεν γυαλίζει το μάτι τους», λένε για τους μαθητές τού σήμερα, υπαινισσόμενοι την παθητικότητα και την έλλειψη επαναστατικότητας που τους χαρακτηρίζει.

Από την άλλη μεριά, όμως, ο πλούτος της πληροφορίας και η φυσική εξοικείωση με τις νέες τεχνολογίες κάνουν «τα καλά μυαλά της "Γενιάς Υ" να είναι καλύτεροι από όλους». Τις αρετές αυτές θα τις χρειασθούν προς όφελος δικό τους και των άλλων, όταν, σε λίγα χρόνια, θα «κυματοδρομήσουν» στον 21ο αιώνα.




πηγή.tovima.gr