Γιατί φοβόμαστε τόσο πολύ την απόρριψη;

Πώς μπορούμε να αποκτήσουμε ψυχική ανθεκτικότητα σε μια περίοδο οικονομικής κρίσης και δυσκολιών σαν την σημερινή;
Υπάρχει τρόπος για να αντιμετωπίζουμε με ψυχραιμία τις αντιξοότητες της καθημερινότητας; Πόσο σημαντικά είναι τα θετικά συναισθήματα στη ζωή μας; Και τι συμβαίνει όταν δεν τα βιώνουμε ή δεν τα δεχόμαστε από τους ανθρώπους στο περιβάλλον μας, από τη σχέση μας;

Ο καθηγητής Ψυχολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου, κύριος Αναστάσιος Σταλίκας με αφορμή το σεμινάριο για την ψυχική ανθεκτικότητα που διοργανώνει η Ελληνική Εταιρεία Θετικών Συναισθημάτων, μιλά στην Άννα Δρούζα.


-Μιλήστε μας για το σεμινάριο που διοργανώνει η Ελληνική Εταιρεία Θετικών Συναισθημάτων;

Πρόκειται για βιωματικό σεμινάριο. Αυτό που θα γίνει εκεί είναι ότι θα εκπαιδευτούν σε κάποιες τεχνικές, σε κάποιους στόχους. Μαθαίνουμε κάποιες ασκήσεις με τις οποίες αναπτύσσουμε ψυχική ανθεκτικότητα. Οι Άγγλοι λένε για παράδειγμα πως το να έχεις μία θετικότητα ή το να βρίσκεσαι σε μία καλή διάθεση στην καθημερινότητά σου σε βοηθάει να έχεις μία καλή διάθεση και σε κάνει πιο ανθεκτικό στις δυσκολίες της ζωής. Αν εσύ μπορείς να βρεις κάποιους στόχους ώστε να έχεις θετικότητα και καλή διάθεση, τα προβλήματα που θα σου έρχονται θα σου είναι πολύ πιο εύκολο να τα λύσεις και δεν σε καταβάλλουν όπως θα σε κατέβαλαν αν δεν είχες ψυχολογία καλή.

-Θέλετε να μας δώσετε ένα παράδειγμα αυτής της τεχνικής;

Ξεκίνα το πρωινό σου και προσπάθησε να βρεις τρία πράγματα που είναι γύρω σου καλά, ευχάριστα, όμορφα και να τα μοιραστείς με κάποιον. Όταν πας στην δουλειά σκέψου τρία θετικά πράγματα για τον άνθρωπο απέναντί σου, τρία κοπλιμέντα, τρία σχόλια, αλλά αληθινά, όχι ψεύτικα.

-Γιατί όλοι οι άνθρωποι έχουν τόσο μεγάλη ανάγκη την αγάπη και την αποδοχή;

Η αγάπη και η αποδοχή είναι κάτι που εξελικτικά το χρειαζόμαστε στην ψυχή μας για να πάρουμε τα πάνω μας. Ο άνθρωπος σαν θηλαστικό είναι ζώο που ζει σε αγέλη, χρειάζεται την αγάπη, τη στοργή και τη συντροφικότητα για να μπορέσει να ζήσει. Υπάρχει εξήγηση. Η αγάπη και η συντροφικότητα και η αποδοχή, σύμφωνα με τις τελευταίες έρευνες, παράγουν ενδορφίνες και διάφορες άλλες ορμόνες στον οργανισμό μας, οι οποίες μας βοηθούν να νιώσουμε πιο αισιόδοξοι και ότι μπορούμε να καταφέρουμε πράγματα. Η αγάπη, η συντροφικότητα, η γαλήνη παίζουν σημαντικό ρόλο στην ψυχική μας υγεία. Δεν είναι απλά για να τα έχουμε δηλαδή.

-Και η απόρριψη; Τι ρόλο παίζει στην εξέλιξή μας;

Πολλοί άνθρωποι «νεκρώνουν» με την απόρριψη, η οποία μπορεί να είναι σε όλα τα επίπεδα, από το ερωτικό μέχρι σε μία φιλία, σε μία επαγγελματική σχέση. Στην απόρριψη οι άνθρωποι «νεκρώνουν». Τι μηχανισμός είναι τώρα αυτός μέσα μας που λειτουργεί τόσο καθοριστικά; Σε αυτό το θέμα υπάρχουν διάφορες θεωρίες και διάφοροι τρόποι προσέγγισης.

Σε γενικές γραμμές τι λένε; Ότι εμείς οι άνθρωποι ως κοινωνικά ζώα και έχουμε ανάγκη τους ανθρώπους γύρω μας, συνεννοούμαστε, έχουμε μία σύνδεση και δημιουργούμε σχέσεις. Επενδύουμε στους ανθρώπους γύρω μας και μέσα από αυτή την επένδυση που κάνουμε σε σχέσεις, σε δουλειές, σε εργασίες, μας βοηθάει να συμβιώσουμε καλύτερα. Όταν, λοιπόν, εγώ έχω βάλει μία επένδυση σε κάποιους ανθρώπους που θεωρώ ότι μπορώ να στηρίζομαι σε αυτούς -που μου δίνουν ψυχολογική υποστήριξη, οι φίλοι, το περιβάλλον μου, ο σύντροφος- και αν αυτοί με θίξουν, με απορρίψουν μου κάνει κακό σε διάφορα επίπεδα.

Είναι γιατί πραγματικά χάνω αυτούς τους πόρους που είχα εκεί, γιατί πρώτον δεν έχω πια τον άνθρωπο που βασιζόμουν πάνω του για να μιλήσω, να βγω, να χαρώ και δεύτερον μου αμφισβητεί την ποιότητά μου, τα χαρακτηριστικά μου, δηλαδή «τι έχω κάνει; Τι είναι αυτό που έχω κάνει και με απορρίπτει αυτός; Είμαι αλλιώτικος από αυτό που νομίζω ότι είμαι;». Και εκεί με βάζει σε μία διαδικασία ότι εγώ φταίω, εγώ έχω κάνει κάτι. Και το τρίτο είναι ότι –σε μια τέτοια ανάγνωση- σε καθένα μας μια περίπτωση απόρριψης τσαλακώνει το εγώ μας, τσαλακώνει την ιδέα που έχουμε για τον εαυτό μας, οπότε εκεί μας πονάει.

-Και όταν η απόρριψη συμβαίνει στη σχέση;

Αυτό που όλοι προσπαθούμε να αποφύγουμε στην ουσία είναι να μην φτάσουμε στην απόρριψη στη σχέση μας. Ίσως είναι μια πολύ σκληρή μορφή απόρριψης αυτή.

-Μήπως μπορείς να μου δώσεις τα χαρακτηριστικά της με δύο-τρία σημάδια;

Γιατί συνήθως, η απόρριψη δεν έρχεται ξαφνικά, υπάρχουν σημάδια, υπάρχουν πράγματα που γίνονται στην σχέση, σταδιακά. Ξοδεύουμε λιγότερο χρόνο μαζί, δεν περνάμε όσο καλά περνούσαμε στο παρελθόν, έχουμε σταματήσει να κάνουμε αυτά που κάναμε να τα κάνουμε παρέα, έχω την αίσθηση ότι κάτι άλλο συμβαίνει από αυτό που βλέπω γύρω μου, σαν να χάνω δηλαδή την εμπιστοσύνη μου στο φίλο μου, στον άνθρωπό μου.

πηγή.boro.gr